La Kamus Bahasa Melayu Samarahan Sarawak

DAFTAR KATA DIALEK MELAYU SARAWAK (SAMARAHAN) (kemaskini : 17/11/2011)

Daftar kata melayu Sarawak (Samarahan) dalam blog ini diperolehi drpd rakan-rakan, teman facebook, saudara mara dan orang ramai melalui perbualan harian (mendengar), bertanya (soal selidik) dan carian melalui website yang seumpamanya (penelitian). Tiada definisi yang tepat untuk saya paparkan dlm blog ini tentang bahasa melayu Sarawak, khususnya Bahagian Samarahan kerana setiap daerah, setiap kampung mempunyai daftar kata dialek yang mungkin berbeza. Saya bukan pakar bahasa..tetapi sebagai karya bebas untuk perkongsian maklumat bersama. :).

A
Abas : Ziarah, jenguk
Acap : Capai had, cecah had
Adan : Permulaan
Ado : Ada
Aek To : Air Surut
A-gen : Kole
Ajai : Jangkaan sesuatu akan berlaku
Aju : cepat, penegasan untuk bergegas
Amo puro : Comot
A-ngol : Rimas
Anco : 1. Membancuh; 2. hancur
Ancot : bersetubuh
Ang-gus : Perbuatan menggigit seperti buah
Anok : Marah
Antar : Hantar
Antu : Hantu
Aok : Ya
Asuk : Anjing


B
Bait : Baik
Banga : Bau busuk
Begawut : Tergesa-gesa
Bekasik : Bersin
Belalak : Ingin lagi
Beliang : Terkejut
Belukuk : 1. Bawa Sial, 2. Berketul-ketul
Be-ngal : Pekak
Bengkeng : Degil, engkar
Berambeh : Tumpang bermalam / singgah
Berekot : Berlari
Bei-lon : Kapal Terbang
Be-rheymak : Meredah lumpur
Berempit-rempit : Berhimpit-himpit
Berenjong : berjengket, berdiri dengan hujung kaki
Berolah : buat perangai, buat masalah
Beru : Kumbang
Berteringak : mencukil gigi dgn bilah
Bigik : Biji
Bincut : Benjol
Bisak : Koyak
Bisik : Ada
Bop : Buku
Bulak : Tipu, Bohong
Bujat : Sangat Nakal
Bukut : Bertumbuk


C
Cabik : Cili
Can : Bercinta
Celap : bekas pensil
Ceridak : Selekeh, pengotor
Cerobeh : percakapan yang berlebih-lebih
Congek : Mudah menangis
Copet : Curi


D
Da-ngo : Pondok kecil, dangau
Diat : Lihat
Dolok : Dulu

E
Eksen : Berlagak
Embak : Bawa
Embiak : Budak (ramai)
Embat : Sebat / pukul
Empeiyak : Keadaan menjijikkan
Empesut : Ikan lumba-lumba
Empigit : Pepijat
Empungas : Basuh muka
Empunok : Udang
Enchei-bei : Berjuntai
Enchuwei : Terjulur
Enggaiek : Menumpangkan org
Engkah : Letak
Engkelan : Tercekik
Engkodok : Warna Ungu
Ensio mulo : Dahulu kala
Entabik :
Entak : Hentak
Ente-ngok : Terliur, Mengidam
Entie-ngai / Entie-ngal : Degil / tidak dengar cakap


F
F : x ado ideo


G
Gadong : Hijau
Gago : Sibuk
Gaok : Jahat
Gap : Segak, kemas
Garik : Nampak
Gerek : Kekasih
Geruk : Leher
Gine : Macam mana
Giya : Macam tu
Gohet : Teruskan, Maju
Gostan : Undur
Gudi : Layang-layang
Gunto : Guruh


I
Iboh / sik boh : Jangan
Ingar /iengar : Bising
Ing-ga : Meluat
Ing-gut : Goyang
Intey : Tunggu, Nanti

J
Jaik : Buruk
Jandot : 1. Rak, 2. Terloncat-loncat
Joros : Terus
Juak : Juga
Jungka : Tempat menjemur padi / ikan kering yang biasanya lantai menggunakan buluh
Jungo : bibir atas
Juruk : kumbahan air busuk di bahagian dapur


K
Ka : Digunakan untuk 'atau'
Kalan : Jeti
Kalas : Merah jambu
Kamah : Kotor
Kamek : Saya
Katup : Tutup
Kebak : Terperanjat
Kedong : 1. Sementara, 2. Kebetulan
Kejeron : Bergegas, berebut-rebut
Kelak : Nanti
Kelat : Mengantuk
Kema'iek : Kotor
Kenak : 1. Kenapa; 2. kena
Kenja : (apa huh??)
Kepak : Penat
Kesak : Kerengga
Kitak : Awak, kamu
Kiyak kaong : Berteriak, memanggil dengan berteriak
Klaka : Cakap
Kolo : Kuala
Kong : Tin kecil
Ko-ngang : Cergas, Sihat tubuh badan
Kuang-kuit : Ulang-alik
Kubit : Cubit
Kutis : Kotes, Kotis, Kutis


L
Loba / Lobo : Haloba, Kuat makan
Ladin : Parang kontot
Lalek : Peduli
Lamak : Lama
Lan : Jom, Mari
Lanang : Buaian taman permainan
Lang : Pintu
Lang-gok : Manja
Langsang : Bau busuk
Lantey : Lantai
Loar : Seluar
Longos : Jambang
Lanji : Gatal, Miang Keladi
Lantoh : Hanyir
Lantong : Cacing
Lanyek : Lebah
Lampang : Buah tangan, ole-ole
Lapit : Alas
Lawa : Sombong
Legik : permukaan tidak rata
Lejuk : Jemu
Lempam : Lemau
Len Sabi : Jabatan Tanah dan Survei (Land and Survey)
Leput : Pengsan
Licak : Becak
Lingo : Telinga
Lombak : Lumba
Lukus : Melecur
Lumor : Sapu


M
Madot : tidak menjadi
Ma-liek : pantang, perkara yang dilarang
Ma-bukh : Cetek
Mansang : Mara ke hadapan
Mancal : Nakal
Mancit : Terpancut
Manok : Ayam
Maok : Mahu, Ingin
Medam : Ligat berpusing
Melasik : Menebas
Melungak : Mendongak
Me-ngarey : Bersepah
Menoes : Kusut, Bercelaru
Marek : Kelmarin, Semalam
Merimbak : Meneroka
Merinsak : Fakir
Merinsak :
Me-tak : Pacat
Monyeng : Comot
Maok : Mahu
Mikik : Baiki
Misi : Jururawat
Mun : Kalau, Jika
Mupok : Beransur gerak, minta diri
Muyas : Selekeh

N
Nabun : Cabut lari
Nait : Naik
Nang : Memang
Nangga : Lihat
Ne-kik : Panjat
Nemu : Jumpa, temu
Nerais : Teriak, menjerit
Nerengak : Menengking
Ngambik : Ambil
Ngaco : Kacau, Ganggu
Ngabas : Ziarah, Singgah
Ngecol : Muncul
Ngegeh : Mengada-ngada, terhegeh-hegeh
Ngeikot : Mengikut
Ngentak : Hentak
Ngerebat : Meronta-ronta
Ngerepak : Membebel
Ngetik : menyalakan
Ngintu : 1. Menjaga, 2. Makan di rumah orang
Nindin : Tumpang makan
Nya / Nyo : 1. Dia ; 2. itu dia
Nyatuk : Meraih buah 
Nyaru : Petir
Nyeng / Sonyeng : Kucing
Nyeruk : Jemput

O
Op : Berhenti (mencedok dari kamus org puteh Off)
O-leh : Dapat hasil
Omo : Serbuk Pencuci

P
Padah / madah : Beritahu
Padong : Siling
Paloi : Bodoh
Paluk : Pukul
Pelantin : Terpelanting
Pelayang : Bilah kipas
Pengilan : Pergi kenduri
Penjan : Tingkap
Peraes : Hadiah
Perentah : Kerajaan
Pesit / Besit / Peset : Jentik
Pikey : Fikir
Pisok : Pisau
Pitan : Ketumbit pada mata
Plentey : Bergurau
Ponek : Kempunan
Popo : Bedak muka
Puluk : Sapu
Pusak : Kucing
Pusuk : Ikan Bilis

R
Raged : Segak (Rugged)
Ramei : Ramai
Rangkak : Gelojoh
Raon : bersiar-siar
Rer-ngat : Rasa gatal

S
Sampey : 1. Sehingga; 2. sampai
Saruk : Silap
Sekalo : Nakal, perangai berlebih-lebih
Sekso : Seksa
Selaeit : Lampu Suluh
Semangka / Semangko : Tembikai
Senggaut : Terburu-buru, gopoh-gapah
Sesah / Nesah : Mencuci
Sia/Sio : Situ (menunjukkan kedudukan)
Sidak : Mereka
Sigat : Rajin
Sigek : satu
Sik : Tidak
Silo : Silau
Simbak : menyelak
Siney / Sinie : Mana
Singkol : Kekok
Singo : Toleh
Sinun : Sana
Sitok : Sini
Somet : Misai
Speta : Hospital
Stong : Cagu
Sukut : Ruang sudut
Sumpin : Subang
Sung-kei : Berbuka puasa
Supan : Malu
Suran : Selumbar
Susey (bersusey) : cakap sana sini, sembang


T
Tabei : Tabir
Tangga : Tengok, Lihat
Tantik : Tunggu
Tapak : Pinggan
Tapeh : Skirt labuh
Taris-taris : Berjalur, Berbelang-belang
Taroh : Letak
Taik Ogek : Tahi gigi
Tauk : Tahu
Teberong : Senget
Tedah : Kesian
Tek : Tadi
Tekaber : Larat
Tekowan : Teko
Tekoyong : sejenis siput sungai yang boleh dimakan.
Tempek : Tampal
Tempaa : Marah
Terais : Teriak, menjerit
Terit : 1. Ikat kuat-kuat, 2. Berlagak
Terusuk : Tersungkur
Tetak : Ketawa
Tohor : Cetek
Tua-Eja : Berperangai luar dari kebiasaan
Tugal : Kayu yang digunakan untuk membuat lubang kecil bagi tujuan tanaman
Tuk / Tok : Ini
Tukuk : Ketuk
Tumpik : Lempeng
Tunggah : Panggil
Tunok : Bakar


U
Udah : Sudah
Udik : Lagi
Unan : buaian
Unsa-ansei : Selekeh
Ugak : Tunggul
Ulak : Pusar Air
Ulu : Temankan, bersama-sama
Uyut : Buaian anak


Y
Ya : Itu
Yodeh : pengucapan yang menunjukkan rasa kagum atau sangat bagus